segunda-feira, 20 de janeiro de 2014

Crónica Breve do Arquivo Nacional. U. Minho. «ElRey dom sancho filho do sobredicto Rey dom afonso anrriquiz. Este foy casado com a Raynha dona doce filha dElRey daragom. E ouue della o infante dom Sancho, e o ifante dom pedro, e o ifante dom fernando que foy conde de frandes…»

Cortesia de wikipedia

«Crónica Breve do Arquivo Nacional é uma narração bastante sumária da vida dos seis primeiros reis de Portugal, desde Afonso Henriques até Dinis I. As Crónicas Breves de Santa Cruz de Coimbra, ou Crónicas Avulsas, são quatro textos que foram compilados no Mosteiro de Santa Cruz de Coimbra. Os manuscritos estão actualmente na Biblioteca Pública Municipal do Porto. Datam a maior parte da segunda metade do século XV, sendo possível que a primeira redacção tenha ocorrido no século XIII. Todas estas crónicas foram publicadas por Alexandre Herculano nos Portugaliae Monumenta Historica, volume correspondente aos Scriptores, tendo algumas delas inspirado o mesmo autor na elaboração de certos textos de Lendas e Narrativas».

De acordo com o original

«Esta he a rrenenbrança dos Reys que fforam destes Regnos de portugall e do alguarue des o começo do Conde Dom anrriqui ataa presente Era que ora corre do nacimento de nosso sennor Jeshu christo de mil e quatrocentos e uynte e noue annos. A qual rrenenbrança serue a proll por que muytas uezes mostram perante ElRey nossn sennor e perante os seus juizes algumas doaçoões e outras escripturas, que fazem em periuizo dos direitos e cousas da coroa dos Regnos, fazendo taaes cartas de doaçcões e escripturas mençom que forom outorgadas per huum Rey o quall segundo a dada dessa escriptura ja era finado; E pera tirar estas duuidas aproueitam muyto estas eras. Porque em ellas faz mençom quando cada huum Rey começou de riegnar, e quando sse finou, e onde jaz sepultado. E estas eras forom escriptas certamente sabendose primeiro a uerdade do que em ellas he contheudo. As quaaes aqui som escriptas na maneira que sse segue. E per ellas logo se pode ssaber a escriptura que nom for uerdadeira.
O conde dom Anrriqui que foy cassado com a Raynha dona Tareija afomso filha dElRey don affomso de castella. Este conde dom Anrriqui se finou em estorga do Regno de liom, E jaz sepultado na see da igreia de bragaa. E finou-se no dicto logar destorga na Era de mil e cento e cinquoenta annos.
ElRey dom afonso anrriquiz foy filho do sobredito Conde dom anrriqui e da Raynha dona Tareija. Este Rey foy cassado com a Raynha dona mafalda filha do Conde dom afomso de moliana filho dElRey dom afomso de castella. E ouue della estes filhos: O ifante dom saneho, E a ifante dona Orraca que foy casada com ElRey dom fernando de castella, E a ifante dona Tareija que foy casada com o conde de frandes. Este Rey naceo na Era de mil e cento e trynta e dous annos. E finouse em a Cidade de Coinbra seis dias de dezenbro Era de mil e dozentos e vynte e daus annos. E asy foy sua vida noueenta e huum annos. E jaz sepultado no seu mnesteirn de sancta eruz da dicta cidade de coinbra que elle fundou e acabou aa sua custa.
ElRey dom sancho filho do sobredicto Rey dom afonso anrriquiz. Este foy casado com a Raynha dona doce filha dElRey daragom. E ouue della o infante dom Sancho, e o ifante dom pedro, e o ifante dom fernando que foy conde de frandes, e o ifante dom Anrriqui, e a ifante dona mafalda que foy casada com ElRey dom anrriqui de castella, e a ifante dona sancha que foy gouernador do moesteiro de loruaão, e a ifante dona branca que morreo na auga dalfajar e jaz soterrada no dicto moesteiro de sancta cruz de Coinbra, e a ifante dona Tareija que foy casada com ElRey dom afonsa de liom, que era sobrinho desse Rey dom sancho filho de sua irmãa, e finouse esta Raynha dona doce. E entom filhou ElRey huma dona de que se nom pode saber o nome e ouue della dom Martim sanchez, e dona Orraca sanchez, e finou-se esta dona E filhou dona Maria paaez rribeira a que elle deu Villa de Conde e ouue della dona Tareija sanchez, e dom gil sanchez, e dona Costança sanchez, e dom Ruy sanchez. Este Rey naceo onze dias de nouenbro da Era de mil e cento e nouenta e dous anos. E uiueo Cinquoenta e oito annos, E finou-se na era de mil e dozentos e quareenta e noue annos. E jaz soterrado no moesteiro de sancta cruz de Coinbra junto com seu padre ElRey dom afonso.
ElRey dom afonso filho de dicto Rey dom sancho foy easado com a Raynha dona Orraea, filha delRey dom afonso de castella, e ouue dela o ifante dom Sancho, e o ifante dom afomso que foy Conde de bellonha, e o ifante dom fernando, e a ifante dona lianor. Este Rey naeeo oito dias dabril da era de mil e dozentos e vynte e quatro annos. E finouse na era de mil e dozentos e saseenta e huum annos. E asy uiue trinta e sete annos, e jaz soterrado em o seu moesteiro dalcobaça.
ElRey dom sancho, que foy chamado capello, filho do sobredicto. Este se cassou com huma dona a que chamauäo micia lopez per seu conselho. Este rrey por algumas cousas que fez em periuizo dos direitos do Regno e da justiça os prellados sopricarom ao papa e os fidalgos e concelhos. E por ello hordenou o papa Arrequerimento dos sobredictos que uiesse o conde dom afonso de bellonha seu irmãao gouemar estes Regnos de portugal e do algarue. E este rrey dom sancho Regnou em portugal vynte e quatro annos. E foisse para castella e allo andou dous annos. E finouse em toledo na Era de mil e dozentos e oitenta e cinquo annos. E jaz soterrado na see de Tolledo, que ele fez acabar aa sua custa.
ElRey dom affonso, que foi Conde de bellonha, irmãao que foy do sabredicto. Este foy cassado com a Raynha dona beatriz filha dElRey dom afonso de castella. E ouue della a ifante dona branca, que foi senhora das Olguas de burgos, e o ifante dom denis, e o ifante dom afonso, e a ifante dona sancha, que morreo em Seuilha e jaz em alcobaça, e outros dous filhos que morrerom pequenos. E huum jaz em alcobaça e outro em o moesteiro de sam vicente de fora. E este rrey Regnou ataa dezesete dias de feuereiro da Era de mil e trezentos e dezesete annos. E assy regnou trynta e dous annos. E jaz em o seu moesteiro dalcobaça.
ElRey dom denis filho do sobredicto foy cassado com a rraynha dona Isabel filha delRey dom Pedro daragom e ouue della a ifante dona Costança, que foy casada com ElRey dom fernando de castella, e o ifante dom afonso, que foy cassado eom a ifante dona beatriz irmãa do dicto Rey dom femando de castela. Este rrey começou de Regnar na sobredicta Era de trezentos e dezesete annos. E finouse sete dias de janeiro da Era de mil e trezentos e seseenta e tres annos. E asy rregnou quarenta e seis annos. E jaz sepultado em o seu moesteiro de sam denis dodiuellas dapres da Cidade de lixboa, que ell fez de todo aa sua custa. E rreteue pera sy e pera todos seus sobcessores o consentimento da inliçom que fezesem das abadesas quando alguma ouuesem denleger em abadesa desse moesteiro; E asy he contheudo em seu testamento e hordenaçom do dicto moesteiro». In Projecto Vercial, Universidade do Minho, Portugaliae Monumenta Historica, Scriptores.

Cortesia IMinho/JDACT